Pamięć jako źródło siły

„Jesteśmy silni Polską, bo jesteśmy silni historią” – mówił podczas finałowej gali zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski. Właśnie ta świadomość zjednoczyła ponad 2,5 tysiąca młodych ludzi z całej Polski, którzy przez ostatni rok organizowali koncerty, gry terenowe, widowiska i spotkania poświęcone bohaterom narodowym. Najlepszych 30 zespołów wyróżniono nie tylko podczas gali – główną nagrodą był kilkudniowy pobyt w stolicy.

W programie znalazły się m.in. wizyty w Sejmie i Senacie, w Pałacu Prezydenckim, zwiedzanie Muzeum Powstania Warszawskiego, a także Izby Pamięci Prezydentów RP na Uchodźstwie w Świątyni Opatrzności Bożej oraz Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, spacery edukacyjne po stolicy oraz spotkania w miejscach pamięci narodowej.

„historia jest nauką, ale jest też nauczycielką życia, bo opisuje to, co było. Przez historię pokochaliśmy Polskę i to nas wszystkich tutaj jednoczy. Jesteśmy tymi, którzy wiedzą, jak ważna jest historia dla Polaka, dla tych, którzy żyją w Polsce roku 2025” – mówił wiceprezes Polejowski.

Instytut Pamięci, Instytut Przyszłości

Projekt „Silni Polską” zainicjował jeszcze jako prezes IPN dr Karol Nawrocki, dziś Prezydent RP. W tym kontekście zastępca szefa IPN dr hab. Karol Polejowski przywołał słowa Karola Nawrockiego: „Nie jesteśmy w stanie nic o sobie powiedzieć, nie używając czasu przeszłego”. Jak dodał, choć Instytut zajmuje się narodową pamięcią, to coraz częściej jego zespół mówi, że to Instytut Przyszłości Narodowej.

Inny z wiceprezesów IPN, dr Mateusz Szpytma, zwrócił uwagę, że to młodzież jest siłą Polski. „Tak jak my jesteśmy silni Polską, tak Polska powinna być silna nami. Możecie być historykami, ale możecie też wykonywać różne zawody i kochać Polskę, kochać jej historię. To, że zaangażowaliście się w ten projekt, pokazuje, że kochacie Ojczyznę i jej dzieje” – podkreślał.

Historia żywa i realna

Wielką wartością konkursu jest integracja uczniów wokół wspólnej pamięci. Jak mówił Tomasz Banaszkiewicz, przedstawiciel liderów, uczestników konkursu „Silni Polską!” połączyła chęć pokazania lokalnych i często niezwykle ciekawych wydarzeń czy postaci. „Można o historii dużo mówić, ale najlepiej poznaje się ją poprzez działanie. To, co zrobiliśmy, było lokalnym kawałkiem historii, na który składa się historia kraju. Nieważne kim jestem, biologiem czy artystą – najważniejsze, że jestem Polakiem. To nasza wspólna tożsamość narodowa” – tłumaczył nauczyciel na co dzień prowadzący zajęcia z chemii i biologii.

Przykładów wyróżnionych inicjatyw nie brakowało: koncert patriotyczny w Bolesławcu, widowisko „Katyń. Wieczór Pamięci” w Białymstoku, rowerowa gra terenowa w Częstochowie, wioska powstańcza w Dopiewie czy wydarzenie o losach Sybiraków zorganizowane przez uczniów Szkoły Podstawowej w Kupiskach koło Łomży.

„Zorganizowaliśmy wydarzenie o Sybirakach, grę terenową, stacje zadaniowe i przedstawienie. Cała grupa zaangażowała się w stu procentach. Celem naszej inicjatywy było wzmocnienie pamięci o wywózkach na Sybir i sprawienie, by ta historia ponownie wybrzmiała” – mówili Family News Service nauczyciel historii Tomasz Szmitko oraz jego uczniowie Ola i Gabriel.

Przygotowania do kolejnej edycji

Projekt „Silni Polską!” to ogólnopolska inicjatywa edukacyjna skierowana do młodzieży w wieku 13–19 lat, która ma na celu popularyzację najnowszej historii Polski wśród młodych ludzi i lokalnych społeczności. Szczegóły drugiej edycji zostaną ogłoszone przez IPN jeszcze we wrześniu.