KAI: Za kilka tygodni przyjmie Ksiądz święcenia biskupie. Co jest najważniejsze w posłudze biskupa w dzisiejszym świecie?

Abp Tadeusz Wojda SAC: Bycie biskupem to piękna i zarazem bardzo wymagająca posługa. A przy tym olbrzymia odpowiedzialność.
A posługa biskupa streszcza się potrójnej misji. Po pierwsze jest to prowadzenie ku świętości wspólnoty Kościoła lokalnego. Druga sprawa to nauczanie - stanie na straży czystości wiary chrześcijańskiej i przekazywanie tej wiary. A trzecia, to pasterzowanie: bycie ojcem dla tej wspólnoty, do której papież danego biskupa posyła. Pięknie ujął to Franciszek, mówiąc, że biskup to ten, który powinien być na początku, w środku i na końcu stada, które zostało mu powierzone. Wyjaśnił też, że biskup to ten, od którego czuć zapach jego owiec.

- Ksiądz Arcybiskup od lat pracuje w Kongregacji Ewangelizacji Narodów i przez to jest znawcą tematyki misyjnej. Jakie dziś dla Kościoła są najważniejsze wyzwania misyjne?

- Po pierwsze są duże obszary na świecie, na których Ewangelia została dopiero co, całkiem niedawno zaszczepiona. Są to kraje Afryki południowej, tereny poniżej równika, a także olbrzymie tereny Azji, gdzie chrześcijaństwo jest obecne zaledwie w minimalnym procencie. Wyjątkiem są Filipiny, gdzie jest ponad 60 % chrześcijan, ale w Indiach zaledwie 2, 4 %, podobnie w Wietnamie, a w innych krajach Azji jest to poniżej 1 procenta. Na tych terenach bardzo potrzebna jest pierwsza ewangelizacja. A nie jest to łatwe, gdyż są tam obecne wielkie religie: Islam, Buddyzm i Hinduizm. Nie pozostawiają one wiele miejsca na głoszenie Ewangelii i często są niechętne wobec chrześcijan.
Kolejnym wyzwaniem jest formacja tych chrześcijan, którzy przyjęli wiarę stosunkowo niedawno i nie jest ona dostatecznie ugruntowana. Większość Kościołów w Afryce, poza Afryką zachodnią, ma przecież niewiele ponad 100 lat.
Ważnym wyzwaniem w tym kontekście jest formacja kleru. W krajach misyjnych jest dużo powołań i są to dobre powołania, ale potrzeba jest dobrej formacji duchownych. Kongregacja ds. Duchowieństwa wydała doskonały dokument na ten temat: Ratio Fondamentalis. Ukazane są w nim poszczególne etapy formacji księży. Jeśli chodzi natomiast o laikat, to jest on wciąż w stadium embrionalnym. Potrzeba jest bardzo dużo pracy, aby uformować tam elity świeckich, bo od tego zależy przyszłość Kościoła.

- Dotyczy to też Europy i Polski...

- Dotyczy też Europy, choć w Europie świeccy są znacznie bardziej zaawansowani jeśli chodzi o ich zaangażowanie w Kościele. Traktują to jako sposób wyrażenia swojej tożsamości chrześcijańskiej. Ale każdy chrześcijanin, także w Polsce, potrzebuje stałej formacji, stałego przypominania kim jestem i jaka jest moja rola w Kościele, w społeczeństwie a także na niwie życia państwowego.

- A jak Ksiądz Arcybiskup postrzega Kościół w Polsce, patrząc z watykańskiej, globalnej perspektywy?

- Jestem od ponad 30 lat na Zachodzie, więc Kościoła polskiego muszę się uczyć. Kościół z Polski na pewno jest wdzięczny za wielki pontyfikat Jana Pawła II. Pontyfikat Jana Pawła II z pewnością nadał bardzo mocną charakterystykę naszemu Kościołowi. Ale aby kwiaty rosły, to trzeba je nieustannie podlewać. Podobnie, aby Kościół w Polsce właściwie wzrastał, potrzebuje nowej ewangelizacji. Wiele mówi o tym papież Franciszek, który zachęca nas do nowego spojrzenia na misję Kościoła w dzisiejszym społeczeństwie.
Niemniej jednak Kościół w Polsce jest dość dobrze uformowany i potrafi wiele dać Kościołowi powszechnemu.

- Jakich Ksiądz Arcybiskup miał najważniejszych przewodników duchowych?

- Na mojej drodze życia spotkałem bardzo wielu szlachetnych ludzi i kapłanów. Pierwszy to ks. Jan Nowobilski, kapłan diecezji kieleckiej, wikariusz w mojej rodzinnej parafii, w Brzezinach. Był wzorem szlachetnego kapłana, światłego i świątobliwego. Jako wikariusz w parafii, gromadził wokół siebie młodzież. Szczególną troską otaczał ministrantów, do których i ja należałem. Był przykładem kapłana świętego. To on przyczynił się do mojego powołania.
Później wielkim przykładem dla nas wszystkich był Jan Paweł II. Był szczególnym moim wzorcem duchowym. Wielokrotnie miałem okazję się z nim spotykać i czerpać z tego całymi garściami. Czerpać z jego ogromnego bogactwa duchowego i nie tylko, którym on promieniował. Zawdzięczam mu ugruntowanie mojego powołania kapłańskiego. Czuję się porwany, głęboko poruszony i zbudowany jego przykładem.
Kolejnym ważnym moim duchowym mistrzem był Włoch, jezuita o. Corcione, u którego przeżywałem rekolekcje ignacjańskie. Przeszlachetny i święty kapłan, który swoim prowadzeniem duchowym wywarł na mnie ogromny wpływ. Mógłbym też mówić o wielu innych...

- A osobiste zainteresowania i hobby. Czy tak jak Jan Paweł II jeździ Ksiądz na nartach?

- Na nartach niestety nie jeżdżę. Pasjonuje mnie za to dobra lektura, muzyka i podróże. Odbyłem bardzo wiele podróży w różne, nawet najbardziej odległe strony świata.

- Czego Ksiądz Arcybiskup życzyłby swoim przyszłym owieczkom, diecezjanom z okazji zbliżających się świąt Zmartwychwstania?

- Życzę dużo pokoju i radości w tym oczekiwaniu nowego pasterza. A ja postaram się dać z siebie wszystko, aby nie zawieść ich nadziei. Niech Pan Bóg im błogosławi i niech te święta Wielkiej Nowy będą pełne wewnętrznego pokoju.

- A kiedy odbędą święcenia biskupie Księdza?

- Przewidziane są one na 10 czerwca w katedrze w Białymstoku. Udzielać ich będzie prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów i Krzewienia Wiary kard. Fernando Filoni, z którym współpracuję od lat.

- Dziękuję za rozmowę.