W ramach obchodów w miechowskim domu kultury odbyła się konferencja naukowa „Dziedzictwo bożogrobców w Polsce”. Mszę św. dla uczestników wydarzenia odprawił w bazylice miechowskiej bp Jan Piotrowski. Organizatorami obchodów byli: parafia pw. Grobu Bożego w Miechowie wraz z Gminą Miechów i Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie.

Dzięki działalności bożogrobców, zwanych także miechowitami, Miechów stał się „Polską Jerozolimą”, w którym po dziś dzień trwa tradycja kultu Grobu Jezusa i ożywione, stałe kontakty z Ziemią Świętą. W bazylice miechowskiej znajduje się najstarsza replika Grobu Bożego w Europie.

Dzisiejszą konferencję otworzył ks. prof. dr hab. Janusz Królikowski (Uniwersytet Papieski Jana Pawia II w Krakowie), który kasatę zakonu bożogrobców przedstawił w kontekście kościelno – politycznym. Zaznaczył, że mijające 200 lat od likwidacji zakonu nie jest i nie może być pojmowane w kontekście świętowania, tylko raczej przypomnienia bardzo trudnego momentu dla Miechowa i Bożogrobców w ogóle, gdyż była to „interwencja brutalna, polityczne uderzenie w Kościół”.

Podczas konferencji szczególnie mocno wybrzmiały kwestie duchowego dziedzictwa bożogrobców, a głównie ich wkładu w teologię Zmartwychwstania. Na ten temat mówili: ks. prof. dr hab. Jarosław Popławski (KUL), który koncentrował się na wkładzie bożogrobców w duchowość i pobożność w Polsce oraz goście z Wrocławia, poruszający zagadnienie pustego Grobu Chrystusa, jego przesłania teologiczno-duchowego i święta Bożego Grobu.

Te wątki analizowali ks. prof. dr hab. Bogdan Ferdek i dr Paweł Beyga (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu). Przypominali, że Pusty Grób był wykorzystywany przez obrońców prawdy o Zmartwychwstaniu, a działanie apologetyczne stanowiło przeciwwagę dla oskarżeń o oszustwie na temat zmartwychwstania Chrystusa. Podkreślano, że idea Pustego Grobu jest nadal potrzebna, gdy mnożą się np. teorie o reinkarnacji. – Dusza nie jest surowcem wtórnym, a ciało nie jest nawozem – mówił ks. prof. dr hab. Bogdan Ferdek.

Przypominano także, że w pobożności bożogrobców akcent został położony na fakcie Zmartwychwstania i jego owocach, podkreślając rys rezurekcyjny, a nie pasyjny. – Bożogrobcy mają ogromny wkład w tę duchowość, dzisiejszy świat także potrzebuje podkreślania wątku rezurekcyjnego – zaznaczył dr Beyga.

Z kolei o odnowieniu Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie i dziejach bożogrobców w Polsce mówił ks. prał. dr Jerzy Bielecki ESSH, (Częstochowa) – inicjator konferencyjnego wydarzenia. 650 lat bożogrobców i ich wkład historię w Kościoła odniósł m.in. do czasów współczesnych zauważając, że nadal korzystamy z dorobku bożogrobców, ich duchowości, dokumentów, źródeł, wzniesionych budowli; nadal można także mówić o Kościele walczącym – obecnie w obronie zagrożonych wartości.

Na zakończenie w bazylice Grobu Bożego Mszy św. dziękczynnej za 650. lat obecności bożogrobców w Polsce przewodniczył biskup kielecki Jan Piotrowski.

Miechów był pierwszym domem bożogrobców w Europie.

Historia Zakonu Bożogrobców - Kanoników Regularnych, Stróżów Świętego Grobu Jerozolimskiego sięga 1099 r. Wówczas książę Gotfryd de Bouillon ustanowił 20-osobową grupę świeckich rycerzy i duchownych w celu opieki nad Bożym Grobem w Jerozolimie. Zakon stracił na znaczeniu po upadku Akki. Jego gałąź duchowna - Zakon Kanoników Regularnych po okresie świetności, znacznie się osłabił.

W Europie zakon odnowił się w 1304 r., choć jego organizacja przypominała bardziej bractwo. Do właściwej struktury zakonu rycerskiego został przywrócony w drugiej połowie XIX w. W 1847 r. decyzją Stolicy Apostolskiej Zakon Rycerski Świętego Grobu Bożego odrodził się jako zgromadzenie osób świeckich. Podstawowym celem wznowionego zakonu jest wspieranie chrześcijan w Ziemi Świętej i łacińskiego patriarchy w Jerozolimie.

Osiedlając się w XII w. w Polsce, w Miechowie, bożogrobcy wprowadzili tu swoją specyficzną liturgię i nabożeństwa, wcześniej nieznane, m.in. rozpowszechnili zwyczaj urządzania grobu Chrystusa w kościołach w Wielki Piątek. Bożogrobców sprowadził wielmoża małopolski komes Jaksa herbu Gryf powracając z Ziemi Świętej i ufundował im kościół i klasztor w swych dobrach, na złożonym kopczyku świętej ziemi z Jerozolimy.

W 1819 r. nastąpiła kasata zakonu bożogrobców, ale wieloletnie starania kolejnych proboszczów miechowskich o przywrócenie dawnej rangi zostały zwieńczone sukcesem.

Obecnie zakon jest stowarzyszeniem duchownych i świeckich, nie związanych ślubami zakonnymi, działa w ponad 40 krajach. Bożogrobcy aktywnie wspierają katolików w Ziemi Świętej, utrzymują i prowadzą tam blisko 100 szkół.

Bożogrobcy formalnie powrócili do Polski w latach 90. XX w. W 1995 r. mianowano kardynała Józefa Glempa Wielkim Przeorem i utworzono zwierzchnictwo bożogrobców w Polsce. Jego siedziba znajduje się w Miechowie, przy Bazylice Mniejszej Grobu Bożego.